İngiltere bunu tartışıyor. Olayın tarih kitaplarına girmesi önerisi tartışılıyor.
İngiltere'de 'İspanyol Armadası yenilgisinde Birinci Elizabeth’i Türkler’in kurtardığı’ tarih kitaplarına yazılsın önerisi olay yarattı.
İngiltere’de tarih kitaplarının, farklı ulusların katkılarına da yer verecek şekilde değiştirilmesi teklifi tartışma yarattı. Teklifi gündeme getiren Eşitlik ve İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Trevor Philips örnek olarak Türkler’in İspanyol Armadası olarak anılan İngiltere-İspanya Savaşı’nda Kraliçe Birinci Elizabeth’i kurtardığını, bunu tarih kitaplarına yazmak gerektiğini söyleyince de kıyamet koptu.
Daily Mail gazetesi “Şimdi de azınlıkları mutlu etmek için tarih kitaplarımızı mı değiştireceğiz” başlığını attı. Bazı kesimler ise “İngiltere tarihi şanlı zaferlerle doludur, kimsenin yardımına ihtiyacımız yok. Biz Sovyet Rusya mıyız tarihimizi baştan yazalım?” yorumunu yaptı.
İstanbul’a mektup yazdı
Türkler’in Kraliçe Elizabeth’i gerçekten kurtarıp kurtarmadığı ise açıklığa kavuşmuş değil. İspanyol donanmasının 1588 yılında İngiltere’ye saldırdığı ve büyük bir yenilgiye uğradığı savaşta tek bir İngiliz gemisi batmadı. Trevor Philips konuşmasında “Bu büyük zaferde Müslüman Türkler’in Kraliçe’nin isteği üzerine İspanyolları haftalarca Akdeniz’de oyalamasının payı olduğunu artık biliyoruz” dedi.
Londra Üniversitesi uzmanlarından Jerry Brotton’un çalışmaları da bunu kanıtlar nitelikte... Brotton Kraliçe’nin güvenlik şefinin, İstanbul’daki büyükelçiye yazdığı ve Osmanlılar’dan yardım istemesini söylediği mektubu 2004 yılında ortaya çıkardı. Ancak bu teoriye karşı çıkanlar da var. İspanyol Armadası ile ilgili bir kitap yazan Doktor Simon Adams “Mektup 1585’te yazılmış... Yani savaştan tam üç yıl önce... Ayrıca Osmanlılar’a mektup gitmiş olması, yardım ettiklerini kanıtlamaz. Osmanlılar o dönemde Ortadoğu ile meşguldü” diyor.
Tarihteki Armada Yenilgisi
1527-1598 arasında savaşta olan İngiltere ve İspanya arasındaki en büyük karşılaşmalardan biri 1588’de yaşandı. Kraliçe Elizabeth’in kayınbiraderi olan İspanyol Kralı Felipe 2, 130 gemi ve 30 bin adamını İngiltere’ye yolladı. Amacı Kraliçe’yi tahttan indirmekti. Yaklaşık 6 gün süren savaşta tek bir İngiliz gemisi batmadı. Ancak İspanyollar’ın geri geleceğini düşünen Kraliçe, donanmayı geri çekmeyince burada 6-8 bin asker sıtma ve benzeri hastalıklardan öldü.
TÜRK TARİHÇİLER NE DİYOR?
Ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı: İspanya ile mücadele etmek Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihi misyonlarındandır. Katolik İspanya’ya karşı Protestan İngiltere’nin yanında olmak Osmanlı İmparatorluğu’nun da çıkarlarına uygundu. Osmanlı, tarih boyunca İspanya Donanması’yla mücadele etmiştir. 1588’te dost olduğu İngiltere’yi İspanya donanmasını meşgul ederek korumuştur. Eğer İngiltere Parlamentosu bu gerçeklere tarih kitaplarında yer vermeyi kabul ederse çok doğru bir yaklaşım sergilemiş olur. Hoş da olur. Ama genellikle bu tür çıkışları küçük marjinal gruplar savunur. //